به گزارش
خبرنگار دفاعی- امنیتی باشگاه خبرنگاران؛ "جمهوری اسلامی ایران" در سال ۲۰۰۷ میلادی موشک‌های پیشرفته ضدهوایی موسوم به "تور-ام ۱ " در قراردادی ۷۰۰ میلیون دلاری از روسیه دریافت کرد.
وزیر دفاع روسیه در همان تاریخ اعلام کرد که در صورت تمایل ایران، روسیه آماده خواهد بود تا سیستم‌های دفاعی بیشتری را به ایران بفروشد.
کمتر از یک سال بعد "مصطفی محمد نجار"، وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران گفت که روسیه سیستم موشک‌های ضدهوایی اس ۳۰۰ را تحویل ایران خواهد داد اما دولت روسیه در واکنش، فروش موشک‌های "اس ۳۰۰ " به ایران را تکذیب کرد.
ایران با تجهیز خود به این سامانه موشکی می‌تواند تا اندازه زیادی به توان بازدارندگی خود بیافزایدخبر تحویل سامانه موشکی اس ۳۰۰ به ایران اگرچه به طور رسمی از سوی مقامات کشورمان و نه از سوی مقامات روسی تایید نشد اما نگرانی مقامات آمریکایی و اسرائیلی را در پی داشت چرا که ایران با تجهیز خود به این سامانه موشکی می‌تواند تا اندازه زیادی به توان بازدارندگی خود بیافزاید.
در دی‌ماه سال ۱۳۸۷ وزیر دفاع ایران از تحویل این سیستم خبر داده بود و بهمن ماه همان سال مصطفی محمد نجار وزیر دفاع ایران برای مذاکرات مربوط به این سیستم به روسیه سفر کرده است و قراردادی میان طرفین جهت دریافت ۵ سامانه اس ۳۰۰ به ارزش ۸۰۰ میلیون دلار منعقد شده بود اما روسیه از تحویل آن به ایران خودداری می‌کند.
کارشکنی آمریکا در راستای خرید اس 300در آن مقطع زمانی وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا در واکنش به خبرهای مبنی بر تلاش ایران برای خرید موشک‌های اس-۳۰۰ از روسیه، با نگران‌کننده خواندن چنین معامله‌ای، از بالا رفتن توان دفاعی نظامی جمهوری اسلامی ایران، ابراز نگرانی شدید کرد.
رژیم صهیونیستی نیز در واکنش به احتمال انجام چنین معامله‌ای، با ابراز نگرانی از در اختیارگرفتن جمهوری اسلامی ایران به موشک‌های اس-۳۰۰ معتقد است که اگر قرار به حمله به ایران باشد، این حمله باید پیش از نصب سامانه موشکی ضد هوایی اس – ۳۰۰ روسیه در ایران صورت گیرد.
رئیس‌جمهور روسیه در سال ۲۰۱۰ در راستای اجرای قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت دستوری را صادر کرد که به موجب آن فروش هرگونه موشک و جنگ‌افزارهای دیگری چون تانک‌های جنگی، خودروهای زرهی، ادوات توپخانه‌ای کالیبر بالا، کشتی‌ها و هواپیما و هلیکوپترهای نظامی به ایران ممنوع شده‌بود. وزیر دفاع ایران نیز در سال ۹۱ اعلام کرد که ایران طرح تولید موشک مشابهی را در دست دارد.
نکته حائز اهمیت این است که چرا تحویل چند سامانه موشکی که جنبه پدافندی و نه تهاجمی دارد، باید نگرانی‌های شدید کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا و اسرائیل را در عصری که همه کشور‌ها برای حفظ امنیت خود از همین دولت‌های معترض اقدام به خرید انواع تسلیحات می‌کنند، موجب شود.
خرید این سامانه‌ها برای ایران کاملاً منطقی است و در راستای سیاست به روزرسانی سیستم دفاع هوایی کشور صورت می‌گیرد.
تحلیلگران نیز بر این باورند که تحویل سامانه‌های اس ۳۰۰ به ایران اولاً نیازهای این کشور و ثانیاً راهبردهای سیاست خارجی روسیه را محقق می‌کند.
موشک‌های پیشرفته روسی معادلات دفاعی منطقه نفت‌خیز خلیج فارس را به هم زده استسامانههای اس ۳۰۰ ویژگی‌های خاصی دارد به طوری که با دریافت آن پدافند ضدهوایی کشورمان تقویتی ویژه پیدا می‌کند. طبق نظر پنتاگون، این موشک‌های پیشرفته روسی معادلات دفاعی منطقه نفت‌خیز خلیج فارس را به هم زده است؛ زیرا هیچ مشابهی برای موشک‌های اس ۳۰۰ میان متحدان ایالات متحده در منطقه‌هایی نظیر "عربستان سعودی"، "کویت" ،"امارات عربی متحده"، "ژاپن" و "تایوان" وجود ندارد و هیچ جنگنده‌ای در جهان وجود ندارد که بتواند مجهز به سیستمی شود که این موشک جدید روسی را از کار بیندازد.
ویژگی‌های اس300برای درک بهتر تأثیرگذاری این موشک‌های دفاعی در سیستم دفاعی کشورمان ابتدا به ویژگی‌های این سیستم و ویژگی‌های سیستم دفاعی کشورمان می‌پردازیم، زیرا با روشن شدن این دو بعد می‌توان به علت اصلی نگرانی‌های مخالفان تحویل این موشک به تهران پی برد.
سامانه موشکی اس - 300، یک سامانه موشکی سطح به هوای دوربرد و خودکششی با قابلیت استفاده در همه ارتفاع‌هاست و در واقع نوع تکمیلی سامانه پدافندی ارتفاع بالای اس۲۰۰ به شمار می‌رود.
این سامانه اواخر دهه ۱۹۷۰ توسط شرکت همکاری‌های صنعتی آلماز برای نیروی دفاع هوایی شوروی ساخته شد. مدل‌های مختلف این موشک در سازمان "ناتو" با نام‌های "سام ۱۰" ، "سام ۱۲ "و "سام 20" شناخته می‌شوند.
اولین مدل این موشک با نام اس-۳۰۰ پی برای نخستین بار در سال ۱۹۷۹ در شوروی عملیاتی شد، هرچند تکامل آن از سال ۱۹۶۹ به منظور ساخت موشک سطح به هوایی با برد ۷۵ کیلومتر که هم در نیروی زمینی و هم در نیروی دریایی استفاده شود، آغاز شده بود.
موشک سطح به هوای اس۳۰۰ در سال ۱۹۷۹ برای دفاع از ساختمان‌های حساس و مهم شوروی ساخته شد. این سیستم پدافندی سپس با تکمیل و توسعه بیشتر برای دفاع در برابر موشک‌های بالستیک بکار می‌رود.
اما نکته پس از شروع داستان اس-300 و روشن شدن مجدد بی‌تعهدی طرف روس، مسئولان داخلی از برنامه ساخت سامانه‌ای مشابه در داخل پرده برداشتند که با توصیه فرماندهی کل قوا مبنی بر اتکا به توان داخل برای رفع نیاز فوق، کلید خورده و در حال انجام است و جمهوری اسلامی ایران با اتکا بر ایمان و استعداد نیروهای انسانی خود توانست سامانه‌هایی در سطح و یا حتی بالاتر از اس 300 را همچون باور373 تولید و عملیاتی کند.
امروز نیز پس از سال‌ها در نشست مشترک بین وزرای دفاع ایران و روسیه طرفین با توجه به اراده دو کشور در ارتقای روابط دفاعی برای حل و فصل مشکل S ۳۰۰ توافق کردند.
